BİLGİ BANKASI


Tavuk zoolojik olarak gallus cinsi kuşlar (aves) sınıfı Phasiandiae (sülüngiller) familyası ve gallus domestius türüne aittir. Dünyada yaklaşık 600 bin hayvan türünden 10 bin kadarı kuşlar sınıfına aittir. Tavuklar muhtemelen en fazla evcil hayvan gurubunu teşkil eder. ilgilere göre bugünkü evcil tavuğun atasını güney-doğu asyadan orjinlendiği zannedilmektedir. Güneydoğu Asya ormanlarında yaşayan 4 yabani formun bugünkü tavuk ırklarının kökenini oluşturduğu bilinmektedir. Bunlar:

  • 1) gallus gallus veya gallus bankiva (kırmızı orman tavuğu)
  • 2) gallus lafayetti (Seylan orman tavuğu)
  • 3) gallus sonerati (gri orman tavuğu)
  • 4) gallus various (siyah veya yeşil orman tavuğu)
           

Çiftlik hayvanlarında olduğu gibi tavuklar içinde verim yönlerine göre sınıflandırma yapılmaktadır.
  • 1 - Yumurta ırkları
  • 2 - Et ırkları
  • 3 - Yumurta verim yönlü kombine ırklar
  • 4 - Süs ırkları
Park Hayvancılık olarak ilgilendiğimiz ve üretimini yaptığımız süs tavukları olduğu için süs tavukları hakkındaki bazı bilgileri paylaşmak istedik.

Süs tavukları adından da anlaşılacağı gibi görünüşü, ötüşü, güzelliği... İçin beslenir süs tavuklarının içinde bazı ırklar geçmişte yumurta ve et yönlü olarak kullanılsa bile bugün için bir sergi hayvanı olarak yerlerini almışlardır. Süs tavukları diye adlandırdımız bu tavukları vücut yapısına göre 3 grupta toplayabiliriz.
  • 1-) Ağır ırklar (Brahma,dev cochin,orpinton vb.
  • 2-) Orta ağır ırklar (fizan,lakenvelders,Hamburg vb)
  • 3-) Hafif ırklar (cüce cochin,zibrit.çabo vb.)
Dünyada tavuk sergilerinde mevcut ırk ve varyeteler arasında rekabet olduğu yıllarda yeni ırk
karakteristiklerini devam ettirmek, ıslah etmek için çalışmalar yapılmış çalışmalar sırasında hangi karakterin ele alınacağı konusunda karar vermek için bir standart a ihtiyaç duyulmuştur. Bu saf ırk ve varyeteleri devam ettirmek için Amerika ve Avrupa da çeşitli birlikler kurulmuştur buna göre her cinsin standart ı belirlenmiştir. Örnek: Brahma tavuğunu ele alırsak ibiği gül ibik bacakları paçalı ağırlığı 5.4-4.3- kg arası ve hangi renklerde olacağı belirlenmiştir. Bazı cinslerde Avrupa ve Amerika da kabul edilen standartların aynı olmadığı görülmüştür.

Eskiden ülkemizde süs tavuğu denince akla sadece cin. İspenç veya fizan gelirdi bugün ise birçok cins ve ırk ülkemizde bulunmaktadır. Süs tavuklarının seçimi kişiden kişiye ve zevke göre değişir bu tavukların kolay bakımı ve üremesi değişik görünüşleri ve özellikleriyle hayvan severlerin ilgisini çekmektedir. Çiftliğimize gelen hayvan severlerden kimileri minyatür cinslere ilgi duyarlar kimilerine göre iri cinsler daha güzeldir bazıları tepeli bazıları da paçalıları beğenir bu geniş beğeni alanı bizim Türkiye nin en geniş süs tavuğu koleksiyonunu oluşturmamıza olmamıza sebep olmuştur


Evinizde bahçenizde veya çiftliğinizde besleyeceğiniz süs tavukları için önce kümesleriniz uygun olmalıdır eğer yeterli yeriniz varsa cinsleri hatta renkleri ayrı kümeslerde besleyerek hem cinslerin karışmasını önler hem de ırk özelliklerini taşıyan civcivler elde edebilirsiniz. Bunun dışında eğer yeriniz kısıtlı ise karma kümesler veya kafesler oluşturabilirsiniz burada dikkat edilecek nokta iri cinslerle (Brahma,dev cochin,orpinton vb.) minyatür cinsleri (cüce cochin,çabo,zibrit vb.) bir arada tutmamanız gerekir iri cinsler ufak tavuklara çiftleşmede veya kümeste zarar verebilirler . Karma kümeslerde çeşitli cinsler bir arada olduğu için birbiriyle çiftleşirler bunun için alınacak yavrular ırk özelliklerini taşımazlar ama bazı hayvan severler benim için saf yavru almak önemli değil hepsi bir arada görüntüsü daha güzel diyebiliyorlar. Cinsleri hatta aynı cinsin ayrı renklerini ayrı kümeslerde beslerseniz ırk özelliklerini taşıyan hayvanlar elde etmiş olursunuz. Bu iki besleme yöntemi de hayvan severlerin tercihine kalmış yetiştirme şekilleridir. Birlikte besleyeceğiniz hayvanları civciv veya piliç iken bir arada tutarsanız birbirine alışması kolay olur ve horozların kavga etmesini önlemiş olursunuz.


Tavuk barınakları besleyeceğiniz cinse ve kümes için ayırdığınız yere göre değişir örnek: uzunluk 1.5 mt - genişlik 1 mt - yüksekliği 80 cm olan bir kafeste 4 adet zibrit veya japonez besleyebilirsiniz ama aynı kafeste 2 adetten fazla Brahma veya dev cochin besleyemezsiniz çünkü iri hayvanlar daha çok yer ihtiyacı duyarlar. Kafeslerin dışında toprak veya beton tabanlı kümesler bahçeli ve bahçesiz olarak koyacağınız hayvan miktarına göre çeşitli ölçülerde yapabilirsiniz.
  • 1- Kümes zemininde toprak, tahta, beton, cüruf veya bu materyallerin çeşitli cinsleri kullanıldığını görmek mümkündür hangi materyal seçilirse seçilsin sonuçta zeminin bazı özellikleri taşıması gerekir zemin rutubet geçirmez çatlakları olmayan ,farelerin giremeyeceği kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir su tutmayan özellikte olmalıdır. Bir çok zemin materyalinin avantaj ve dezavantajları; dikkatte alındığında en tatmin edici ve en yaygın olanı beton zemindir beton zeminli kümesler sağlıklıdır kolay temizlenebilir fare geçirmez niteliktedir. Beton zeminin üzerine uygun şekilde yataklık serilmesi halinde zemin hem kuru kalması ve soğuk olmaması bakımından avantajlıdır. Beton zeminin üzerine kaba talaş,sap saman veya pirinç kabuğu (kavus) serebilirsiniz bunların kümese serilme kalınlıkları kışın 8 cm, yazın 5 cm olmalıdır. Bu altlıklar kümesteki hayvanların yoğunluğuna göre her ay değiştirilmelidir.
  • 2- Kümeslerin duvar ve tavan yapıları ısıyı ve soğuğu geçirmeyecek şekilde yapılmalıdır. Kümeslerin üç tarafı kapalı ön yüzü açık ise ön yüzünü kümes teli ile kaplayabilirsiniz tellerin göz aralığı 1*1 veya 2*2 olması kümeslerin içine fare ve kuşların girmesini engeller. >Kümes içindeki serçe ve farelerin hem dışarıdan hastalık getirme riskleri vardır hem de hayvanların yemlerini yiyerek yem tüketimini arttırırlar.Eğer kümesiniz kapalı bölüm ve önü bahçeli ise hayvanların kalacağı kümes yukarıdaki özelliklere uymalıdır.
  • 3- Kümesler ve kafesler sıcak bölge şartlarında ve yüksek çevre sıcaklığına karşı kümeslerin uzun boyutu doğu batı istikametinde olmalıdır. Klasik kümeslerde ise güneye doğru yönelme ile güneş ışınlarının kış boyunca tamamen içeri girmesi sağlanabilir. Kışları soğuk geçen bölgelerde önü tel olan kümeslerin önüne naylon veya başka bir materyal ile örtü yapılabilir.
  • 4- Yemlikler kümesler de hayvan sayısına göre yeterince yemlik olmalıdır yemlikler hayvanların rahatça yem yiyebileceği adet de olmalıdır ve her gün temizlenmelidir kullanacağınız yemlik tipleri hayvanlarınızın sayısına göre değişir yemlikler kolayca doldurulabilir yem zayiatını en aza indirecek biçimde içlerine hayvanların giremeyeceği ve tüneyemeyeceği şekilde yapılmış olmalıdır. Birçok yemlik tipleri vardır.Eğer hayvanınız fazla ise asma yemlik olarak bilinen yemliklerden kullanabilirsiniz. Bunlar hem dolumu kolay yemlik boyunu istediğiniz gibi ayarlayabilir hem de sık yem koymanıza gerek bırakmayan yemliklerdir burada dikkat edeceğiniz nokta yemliğin dibinde çok uzun süre aynı yem kalıp yapışmamasıdır bu zamanla yemin bozulmasına yol açar. Bunun dışında çeşitli yemlikler kullanmak mümkündür.
  • 5- Suluklar su tüm canlılar için olduğu gibi tavuklar içinde çok önemlidir yumurta tavuklarında tüketilen yemin 2.-3 katı kadar su içme ihtiyaçlarının bulunması suyun ve sulukların önemini göstermektedir kullanılan su ekipmanları ve suluk sistemleri suyu temiz tutabilmeli kolayca temizlenebilmeli ve mümkün olduğunca civara su sıçramasını önleyecek şekilde olmalıdır. Suluklar hayvanların kolayca ulaşabileceği yerlerde olmalıdır. Suluklara ve suya gübre bulaşması önlenmelidir. Sulukların hayvanların omuz hizasında tutulmalarıma dikkat edilmelidir.
  • 6- Kümeslerde tüneklik ve folluklar önemlidir folluklar tavukların cinslerine göre alçak veya yükseklik ayarı yapılmalıdır folluğun içine sap saman konulabilir folluğun temiz olması kuluçkalık yumurta temini ve tavuğun sağlığı için gereklidir. Yaz aylarında folluk içleri tavuk bitine karşı ilaçlanmalıdır, tüneklikler tavuğun çıkıp tüneye bileceği yükseklikte olmalıdır.
  • 7- Tavuk kümeslerini altlıklarını temizlenirken kümes içine ve duvarlarına dezenfekte etmek ve tabana sönmemiş kireç serpmek mikroplarla mücadele açısından önemlidir. Özellikle yaz aylarında kümeslerin içini duvarları ve hayvanları tavuk bitine karşı ilaçlamak gerekir tavuk biti kümeste ve hayvanların üstünde çoğaldığı zaman ölümlere sebep olmaktadır.
  • 8- Tavuk kümeslerinde fare varsa devamlı bir mücadele ile  fare sayısını azalmamız lazımdır fare hem hastalık getirir tavuklara, civcivlere zarar verir hem de yumurta ve tavukların yemlerini yer bunun için piyasadaki etkin fare zehirleri ile devamlı mücadele etmemiz gerekmektedir.
    •            

    Aldığınız tavuklara iyi bir bakım ile uzun yıllar besleyip üretebilirsiniz. Aldığınız hayvanın sağlıklı olup olmadığını kontrol edin yani ibiği solmamış,gözlerinde pusu olmayan tüyleri düzgün kilosu yerinde ve ırk özelliklerini taşıyıp taşımadığını kontrol etmeniz gerekir .Aldığınız hayvan sağlıklı ise aldığınız yerden aşılı olup olmadığını sormalısınız eğer aşısı yoksa bulunduğunuz yerdeki hastalık riskine göre aşı yaptırmanız gerekir aşı yapılmasa ne olur? aşı yapılmasa her zaman o hastalığa karşı yakalanma riski doğmuş olur. Aşılamada hayvan severler arasında yanlış bilinen bir noktada hayvana bir aşı vurulduğu zaman her hastalığa karşı koruyacağını sanılmasıdır. halbuki o aşı bir hastalığın korunmasına faydası olur bulunduğunuz bölgede hangi hasatlık yaygın ise o hastalığın aşısını yaptırmanız sağlıklı olur. Bizim tavuklara vurduğumuz ülkemizde en yaygın hastalıklardan olan ve hastalık bulaştığında büyük kayıplara neden olan veba aşısı (new castele) dır. Ayrıca gumboro aşısıda vurmaktayız. Aşılar çeşitli şekillerde tavuklara uygulanabilir iğne ile sularına katılarak ve sprey ile bunun en kolayı sularına katılarak verilenidir. Aşıların belli etki süreleri vardır bu süreler içinde aşılar tekrarlanmalıdır.bir takvim oluşturup takip etmek gerekir. aşıların temini ve daha fazla bilgi için  bölgenizdeki veterinerlerle işbirliği yapmanız faydalı olacaktır. Kanatlıların beslenmesi yaş guruplarına göre farklılıklar gösterir aldığınız tavukların yaşına göre yemlemeleri değişir bizim tavuklara uyguladığımız yemleme programı aşağıda verilmiştir.
  • 0 – 7  günlük etlik civciv başlangıç yemi
  • 7- 15  günlük etlik civciv yemi
  • 15-60 günlük  etlik piliç yemi
  • 60-90 günlük  piliç geliştirme yemi
  • yumurtlama dönemi – damızlık yumurta yemi Yukarıdaki yemler fabrika yemleri olup bunların yanında gelişimini tamamlamış hayvanlara çeşit olarak karma yemlerde verebilirsiniz (buğday,mısır, arpa,fi,darı vb) hayvanlarınızı bahçesiz kümeslerde büyütüyorsanız haftanın belli günlerinde yeşillik verebilirsiniz (yonca,marul kıyılmış çimen vb) bundan başka her ay düzenli olarak sularına veya yemlerine vitamin takviyesi yaparsanız hayvanlarınız daha sağlıklı olur. Süs tavuklarının  vücut büyüklüleri farklı olduğu için minyatür cinsler daha çabuk vücut gelişimini sağlar Brahma,dev cochin,orpinton,gibi iri tavukların  gelişimi daha uzun süre alır (5-6 ay) bunun için iri hayvanlara yüksek kalitedeki etlik yem daha uzun süre verilmelidir  kalitesiz yemlerle yada örnek tek buğdayla beslenen iri cinslerde  gelişimin istenen düzeyde olmadığı görülmüştür.Hayvanlarınıza verdiğiniz yemlerin kalitesi ve saklama koşulları çok önemlidir. Kalitesiz ve içinde gerekli maddelerin olmadığı yemler hayvan severlerin en büyük sıkıntısıdır. Çünkü böyle yemler hem hayvanın gelişmesini önler hem de sağlıklı yaşam sürmesine  engel teşkil eder hayvan gerekli gıdaları almadığı için vücut zayıf düşer ve hastalıklara karşı direnci azalır. Yemlerinizi alırken çuvalın üzerindeki üretim tarihine bakmalısınız. Yemler yaz aylarında 15 gün kış aylarında 20 gün içinde tüketilmelidir. Yem çuvalları dik duracak şekilde yerden en az 10 cm yükseklikteki bir maddenin üzerinde durmalıdır.Yemler aşırı sıcak ve rutubetli ortamlarda kolayca bozulabilir onun için saklama koşullarına dikkat etmemiz gerekir, Yemleri asla hava almayan azı kapalı plastik kap veya bidonların içine koymamamız gerekir çünkü bu yemin daha çabuk bozulmasına sebep olur. Yemlerinizi kilo ile alırken yemcinizden yukarıdaki koşulları aramalısınız Özellikle genç hayvanlarda yem zehirlenmeleri büyük kayıplara neden olur.
    •            

    Ördek ve kazlar dünyada üç gurupta beslenmektedir.

    1-) Eti için
    2-) Av hayvanı olarak
    3-) Süs hayvanı yada hobi olarak beslenir

    Süs hayvanı olarak beslenen ördek ve kazları iki gurupta incelemek mümkündür.

    1-) Uçma özelliği olanlar
    2-) Uçma özelliği olmayanlar

    Ördek ve kazların kümes ve bahçelerini yaparken yukarıdaki belirtilen özelliklere göre yapmalısınız tepeli ,runner,pekin ,dik ördek gibi türler uçma özelliği olamadığı için bu türlere yapacağınız bahçelerin üzerlerini tel ile örtmenize gerek yoktur açık bahçe ve alanlarda besleyebilirsiniz. Uçma özelliği olan mandarin carolin,angıt,suna gibi ördekler uçma özelliği olduğundan bu ördek gruplarından besliyorsanız kümes ve bahçelerinizin üzerlerini tel veya ağ ile örtmeniz gerekir yoksa uçup kaçabilirler. Mandarin ve carolin gibi ördekler uçup kaçmasınlar diye özellikle yurtdışından gelenlerin kanatları bir çeşit ameliyatla mühürlenmiştir bu ördekler. bunları üstü açık bahçenize veya kümesinize salarsanız uçmazlar ama yaptığınız yuva ve tünekler bunların çıkabileceği şekilde olmalıdır çünkü uçamadıkları için yüksekte yapılmış bir yuvaya çıkamazlar. Ördek ve kazlar su hayvanları olmasına karşın havuzu olmayan kümes ,bahçe,kafeslerde beslenebilir, bu tür kafeslere yeterli büyüklükte konulacak su kabı ördeklerin banyo ihtiyacını karşılayacaktır. Eğer yeriniz yeterli ise ördek ve kazlarınıza uygun havuz yapılması daha iyi olacaktır. Bu sayede su kuşlarının tüyleri daha parlak ve temiz olacak aynı zamanda doğal ihtiyacı da karşılanmış olacaktır. Ördek ve kazlarınızı gurup halinde veya cinslere göre ayrı kümes veya salmalarda besleyebilirsiniz. Toplu halde besleyeceğiniz ördek ve kaz bahçelerinde hayvan sayıyı sına göre yeterli büyüklükte bir havuzun bulunması gerekir ayrıca yemlik ve sulukların çeşitli değişik yerlerde olması guruptaki çeşitli su kuşlarının daha rahat beslenmesi açısından önemlidir. Havuzların yapısı ve kenarları ördek ve kazların kolayca girip çıkacağı şekilde olmalıdır havuzdaki su seviyesi kontrol edilip ördeklerin rahat çıkabileceği seviyede olmalıdır. aksi takdirde kanatları kesik veya mühürlü ördekler sudan çıkamayacağı için özellikle kış aylarında ölümlere sebep olur.
               

    Ördek ve kazlar havuzlarda yüzdükleri gibi gübrelerini de bırakırlar bunun için suyun kalitesi önemlidir çünkü aynı sudan hayvanlar içerler havuz temizliğine dikkat edilmelidir. Ördekler ve kazlar genellikle sağlam yapılı hayvanlardır iklim şartlarına kolay adapte olurlar. Ördek ve kazlar tek eşli ve çok eşli olabilmektedir mandarin,carolin,suna,angıt,mısır kazı,macellan kazı gibi su kuşları tek eşlidir. Dik ördek,pekin,tepeli ördek,afrika kazı,çin kazı,ev kazları çok eşlidir bu gurupta bir erkeğin yanına birden fazla dişi koyabilirsiniz. Tek eşli ördek ve kazlar özellikle çiftleşme döneminde bazen sinirli olabilmektedir bu dönemde bu çiftleri ayırmak gerekebilir(angıt,mısır kazı,kanada kazı,macellan kazı gibi)

    Özellikle tek eşli su kuşlarının kuluçkaya yatmasından çıkan yavrulara anne ve baba beraber bakıp büyütürler. Ördek ve kazlarımızı beslerken buğday,mısır,pirinç gibi tane yemlerin yanında yonca.marul taze çimen ve çeşitli yapraklardan vermeniz hayvanlarımızı daha sıhhatli tutar ayrıca yumurta döneminde yumurta yemi de verilebilir.


    Bazı ördek cinslerinin kuluçka süreleri aşağıda verilmiştir.

    • Beyaz kuğu......................... 35-37 gün
    • Siyah kuğu..........................36 gün
    • Afrika-çin kazı.....................30 gün
    • Barnacle kazı.......................28 gün
    • Mandarin ördeği.....................28 gün
    • Carolin ördeği......................30 gün
    • Suna ördeği.........................28 gün
    • Angıt ördeği........................28 gün
    • Pochard ördeği..................... 26-28 gün
    • Dik ördek...........................28 gün

    Sülünler günümüzde Hobi ,av,et amaçlı beslenmektedir. Dünyada en yaygın olarak bulunan sülün türü Phasianus colchicus (adi sülün) cinsidir bu sülünden av ve et yönlü faydanılmaktadır. Dünyada bir çok sülün türü Doğal yaşam alanlarının bozulması nedeni ile nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu sülün türlerini çiftlik veya üretim merkezlerinde üretimi ve yapılıp sayılarının artması için yetiştirilmektedir. Sülünler yaşam alanları,beslenmeleri,üremeleri farklılık gösterir örnek olarak Rignec sülünleri yılda 50-70 yumurta yaparken altın sülün senede 6-15 yumurta yapar Benim size bilgi vermek istediğim sülünler hobi amaçlı görüntüsü güzelliği için beslenen çiftliğimizde yetiştirip ürettiğimiz sülün cinslerine ait olacaktır.
    SÜLÜN KAFESLERİ
    Hangi cins sülün besleyeceğinize karar verdikten sonra sülünlerin barınaklarını yapmanız gerekir. Sülünler hareketli ve uçucu kuşlar olduğu için beslenildiği yerler önem kazanır.
               

    İdeal sülün kafesleri bir aile için (3dişi 1 erkek) 10-15 m2 arasında olmalıdır bunun 4 m2 kapalı alan yani sıcak ,soğuk rüzgardan korunacak çatı malzemesi ile kaplı önü kapalı kümes olmalıdır geri kalan kısım ise yanları ve üstü tel ile kaplı bahçe olmalıdır tel aralıkları 2*2 olması dışarıdan kuş ve kemirgenlerin girişini engellemesi bakımından önemlidir. Bahçe zemini toprak ve kum olabilir kapalı kısmın zemini beton olmalıdır betonun üzerine saman veya kaba talaş koyabilirsiniz bahçeye sülünlerin zarar vermeyeceği bitki ve ağaçlardan ekebilirsiniz.Sülünler yüksek yerde tünemeyi severler yerden 1-1.5 mt yüksekliğinde ağaç tünekler koymanız iyi olacaktır ayrıca yerden 1 mt yüksekte yumurtlama sandıkları kapalı kafesin içine yerleştirilmelidir sandıkların içine folluk malzemesi için saman kullanılabilir. Yemlik ve suluklar sülünlerin ulaşabileceği hizada ve sıksık temizlenmesi önemlidir.
    SÜLÜNLERDE BESLENME:
    Sülünlerin beslenmesini bölümler halinde uygulamak gerekir bizim sülünlere verdiğimiz yem programı aşağıdaki gibidir. Fabrika yemleri ile beslemede A etlik civciv yemi ilk 2 hafta B etlik piliç yemi 2-10 hafta C piliç geliştirme yemi 10 haftadan sonra D yumurta dönemi damızlık yumurta yemi Sülünlerin besin ihtiyacı hindilerle benzerlik göstermektedir bunun yerine hindi yemde tüketebilirler 8 haftadan sonra verilecek yemlerin palet halinde olması sülünlerin yemleri daha iştahla yediği görülmüştür. Fabrika yemlerinin dışında buğday ay çekirdeği fi,burçak,ve darı gibi taneli yemler verilebilir. Sülünler yeşillik ve sebzeleri severek yerler bunlardan başlıcaları kıyılmış yonca,marul,turp,lahana yaprağı sayılabilir bu bitki ve sebzeleri belli bir düzen içinde vermeniz iyi olacaktır ayrıca ayda 2 sefer üç gün sularına vitamin takviyesi yapmak hayvanlarınızı daha sağlıklı tutacaktır.


    SÜLÜNLERİN ÜREMESİ: Sülünlerde erkekler son derece gösterişli ve albenili renklere sahiptir çiftleşme mevsimlerinde bu renkler daha güzel ve parlak bir görünüm kazanır dişiler ise erkekler kadar renkli değildir daha sade görünümleri vardır erkekler renkli tüylerine 1-1.5 yaşında tam olarak kavuşurlar genç hayvanlar kahverengi ve gri tonlarındadır. Sarı-kırmızı altın,gümüş,hatun,kral… gibi sülünlerin çiftleşme döneminde bir erkek sülüne 4 adet'e kadar dişi sülün yanına konabilir ama kafeste birden fazla erkek sülün olması erkeklerin birbirileri ile kavga etmesine hatta ölümüne sebep olacaktır. Yukarıdaki sülünlerin dişileri 1 yaşında yumurtaya başlar 2 yaşında daha verimli olurlar sülünlerde yumurtlama bölgelere ve cinslere göre mart-nisan ayında başlar ekim ayına kadar uzayabilir yaşlı dişiler daha erken yumurtlamaya başlarlar. Sülün yumurtalarını günde birkaç kez toplamanız gerekir. Yumurtaları kuluçka makinesinde veya gurk tavuk altında çıkartabilirsiniz kuluçka makinesi ayarları tavuğunki ile aynıdır gurk tavuğun altında çıkartıyorsanız tavuk ufak cinslerden olmalıdır çıktığı zaman sülün yavrularını ezmemelidir sülünler nadirde olsa evcil ortamlarda kendileri de yumurtaların üzerine yatıp civciv çıkartabilirler. Çiftleşme döneminde bazı erkekler (özellikle dar kümeslerde )dişileri çiftleşirken hırpalayabilir veya yaralayabilir iyi bir gözlemle bu dişileri ayırıp tedavi etmeliyiz.

    SÜLÜN CİVCİVLERİ BÜYÜTÜLMESİ:
    Az yumurtlayan Sülünlerin yavruları da büyütmede büyük önem ister çünkü bir hayvana bir sene bakıp en fazla 10-15 yumurta almışsınız bu yumurtalardan çıkan civcivleri sağlıklı büyütmek her hayvan severin isteğidir. Sülün civcivlerini keklik gibi kafes ortamında büyütmek en idealidir kafesler besleyeceğiniz sülün adetlerine göre 1*1- 2*1 gibi ceşitli ebatlarda olabilir kafeslerin altı tel veya ızgara olmalıdır civcivlerin dışkıları ile teması kesilmelidir kafes sıcaklıkları civciv ilk çıktığında 35c sonra her hafta 2c düşürülerek devam edilir gübreler her gün temizlenmeli ve odanın havası tazelenmelidir. Civciv yemlemesi yukarıda belirttiğimiz şekilde yapılır. Civciv kafeslerinde hayvan sıkışıklığı kontrol edilmeli çok sıkışık kafeslerde birbirini gagalama ve yemden yararlanamama durumları görülür gagalanan hayvanlar ayrı yere alınıp bakılmalı eğer ışık ile ısı sağlanıyorsa kırmızı ampul kullanılmalıdır. Sülün civcivlerine haftalık olarak sularına vitamin takviyesi yapmak yararlıdır.
    SAĞLIK
    Sülün kafeslerine uyguladığımız temizlik ve dezenfekte işlemi tüm kanatlılara uygulananların aynısıdır. Sülünleri Diğer kanatlılardan ayıran bir nokta sülünlerin yerlerini çok sık değiştirilmemesi ve sülünlerin sıkça elle veya kepçe ile tutulup hırpalanmamasıdır böyle durumlarda sülünler fazlaca etkilenir hatta aşırı stresten öldüğü bile olmuştur. Bazı sülünler soğuğa karşı dayanıklı olmasına rağmen direk güneş ışığına daha az dayanıklıdır. Damızlık sülünlerimizi seçerken gelişi güzel Pazar veya kişiler yerine üretimini yapan çiftlikleri veya yetiştiricileri seçmek daha akıllıca olur üretim yapılan çiftliklerde orijinal ırk özelliklerini taşıyan hastalıklara karşı aşılı kayıtları tutulmuş hayvanları alarak beslememiz veya damızlık olarak kullanmamız daha sağlıklı olur . Aldığımız hayvanın iyi bir vücut ve tüy yapısına sahip olması gözleri buğusuz ve berrak olması ağırlığının ölçüler içinde olması ayak ve tırnaklarının hatasız olması gagasında herhangi bir yamukluk olmaması eğer genç hayvan alıyorsak anne ve babasının ırk özelliklerini taşıması istenir. Bunun dışında erkek ve dişilerimizi kardeşleme olmaması için4-5 seneden sonra değiştirip kan tazelemek daha iyi üretim yapmamıza sebepdir.
    PARK HAYVANCILIK